WYSPA ŻÓŁWIA 02 / 2018
Przyznam na samym początku, że rola wydawcy magazynu indianistycznego
jest ekscytującym przeżyciem. Z wielu powodów.
Mam świadomość, że WYSPA ŻOŁWIA wypełnia część luki, jaką pozostawił po
sobie „Tawacin”. Już to wywołuje dreszcz emocji. Drugim „Tawacinem” co prawda
nie będziemy, ale dążenie do jego poziomu i – jakkolwiek to górnolotnie zabrzmi –
„niesienie kaganka oświaty” zobowiązuje. Robimy wiele, by oczekiwania dotyczące
wiarygodnej prezentacji kultur indiańskich spełniać.
Właściwie od początku swojej obecności w PRPI mam – znowu górnolotnie brzmiące
– poczucie „misji edukacyjnej” związane z tematyką indiańską, które zwiększyło się
po jednej z edycji Biegu Na Rzecz Ziemi. Wówczas, podczas pobiegowego konkursu,
poproszono o wymienienie trzech najbardziej znanych plemion indiańskich. W gronie
młodych ludzi, uczniów gimnazjum i szkoły średniej zapadła cisza.
Jeszcze paręnaście lat temu taka sytuacja byłaby nie do pomyślenia. Ta cisza oznacza, że
mamy w Polsce problem nie tylko ze stereotypowym patrzeniem na Indian, ale zaczynamy się
borykać z poważnymi lukami w wiedzy. To powoduje, że każdy z nas, indianistów, winien mieć
swoją małą „misję edukacyjną”. Jeśli WYSPA ŻOŁWIA będzie do tego przydatna – będziemy się
bardzo z tego cieszyć.
Temat numeru jest związany z literaturą indiańską. To pokłosie fenomenalnej debaty
podczas II Festiwalu Kultur Indiańskich Made in Native America w Poznaniu, po której –
o zgrozo! – nie zostało ani jedno nagranie! Niech więc artykuły będą nawiązaniem do
niej i zapełnieniem pewnej luki związanej z literaturą indiańską w Polsce.
Drugim tematem numeru są tubylcze motywy w twórczości Fridy Kahlo. Głośnym echem
odbiła się poznańska wystawa jej twórczości, a my – piórem Marcina Jacka Kozłowskiego –
nawiązujemy do niej i wypełniamy kolejną lukę na temat tego, co Indianie dali światu.
Z wielkim żalem przychodzi nam – tutaj symbolicznie – żegnać się ze zmarłym w ubiegłym
roku Dennisem Banksem, inicjatorem i dyrektorem Sacred Run, który w 1990 r. na czele
Sacred Run Europe’90 zawitał do Polski i który stał się inspiracją dla naszego
Biegu Na Rzecz Ziemi. Dennis był nauczycielem i przyjacielem wielu z nas. Dzięki niemu
doszło do wielu polsko-indiańskich spotkań. PRPI zawdzięcza mu znacznie więcej niż to
sobie dziś uświadamiamy.
****
Literatura indiańska jest pojęciem bardzo tajemniczym, niejednoznacznym, niekiedy
mylącym. Bo co to jest? Książki o Indianach? Czy opowieści indiańskie z XVIII i XIX
wieku spisywane przez białych rozmówców? Literatura tworzona przez samych
Indian? A może coś zupełnie innego?
Teksty zamieszczone w niniejszym numerze WYSPY ŻOŁWIA odpowiadają nieco
na powyższe pytania, ujawniając zaledwie cząstkę wielkiego indiańskiego
dziedzictwa kulturowego związanego z literaturą.
To nie tylko historia i dawne opowieści, a całkiem współczesna aktywność literacka
wielu indiańskich działaczy, którzy uznali, że najpełniej swój punkt widzenia
przedstawią w książkach, wierszach i opowiadaniach.
Literaturę tworzą dziś pisarze i poeci indiańscy, uznani na całym świecie, nagradzani
i wyróżniani na wielu międzynarodowych forach literackich, wyrażający swą
mentalność i kulturę swoich plemion na kartach książek.
Literatura indiańska to dziś także opowieści z dawnych wieków, dawniej przekazywane
z pokolenia na pokolenie ustnie, a dziś spisywane na kartach i dzięki temu zachowane
dla kolejnych (nie tylko indiańskich) pokoleń. Jedną z takich opowieści zaczynamy
obecne wydanie naszego magazynu.
Niniejszy numer WYSPY ŻOŁWIA nie wyczerpuje tematu, będziemy do niego wracać
w kolejnych numerach, bo dużo się dzieje w świecie literatury indiańskiej.
Krzysztof M. Mączkowski
Zawartość numeru 02 / 2018:
• Iktomi i chłopiec. Bajka indiańska; tłum. Dariusz Pohl.
• Wojownicy w Walmarcie; Waldemar Kuligowski.
• Pokrewieństwo z Ziemią i ludźmi – o filozofii indiańskiej w poezji; Marek Maciołek.
• Jak (nie) pisać o Siuksach. Kilka praktycznych uwag; Bartosz Hlebowicz.
• Frida Kahlo-Diego Rivera. Indiański kontekst; Marcin J. Kozłowski.
• Nowości wydawnicze na Wyspie Żółwia. Książki naukowe, popularne, edycje źródeł i reportaże dotyczące tubylczych Amerykanów; Cezary Cieślak.
• “A później ruszamy dalej…”. Wspomnienie o Dennisie Banksie (1937-2017); Marek Nowocień.
# PDF Wyspa Żółwia 2 – do pobrania
Magazyn Wyspa Żółwia jest dofinansowywany ze środków publicznych Miasta Poznania
#poznańwspiera